Het is alsof de duvel er mee speelt, maar ook nu, terwijl ik ‘zomaar’ een boek met een boeiende foto op de voorpagina ergens uit het schap trok, blijkt dit weer een ernstig lezenswaardig Engelstalig boek te zijn. ‘Hij heeft aandelen en daarom schrijft ie zo overdreven positief’, voel ik u via onzichtbare aardlijnen denken, maar dat is in het geheel niet zo kan ik u verzekeren.
Dit boek gaat over de ontwikkeling van ontsnappingsmethoden uit vliegtuigen en ander vliegend ‘tuig’. Als je het boek voor het eerst open slaat, dan is het eerste dat opvalt 
de geur. Jawel, dit is een boek met geur! De geur is afkomstig van de gladde papiersoort in combinatie met de gebruikte drukinkt. Deze combinatie van papier, inkt en inhoud die weerspiegeld wordt door al die letters en afdrukken mág ruiken! Het is namelijk een schitterende combinatie geworden van 14 hoofdstukken met heel veel zwart wit foto’s.
Het boek start met de eerste ontwikkelingen die leidden tot wat later de parachute ging heten. Nu voor ons de gewoonste zaak van de wereld maar in Cordoba in het jaar 852 was het nog niet helemaal vanzelfsprekend. Toen kwam de heer Amen Firman er ‘gelukkig’ slechts met lichte verwondingen vanaf toen zijn poging te vliegen toch niet zo lekker bleek te werken. Hij probeerde met zijn mantel voorzien van houten verstevigingen van een toren af te vliegen. Zijn jas brak zijn val en werkte in die zin als een parachute. Pas zo’n 930 jaar later -in het jaar 1785- gooide de Fransman Blanchard een dier aan een parachute uit een ballon en vanaf die tijd ging het -relatief- snel.
Het boek verhaalt op boeide wijze, gebruik makend van citaten uit observaties en persoonlijke ervaringen van soldaten en bemanningen die moesten ontsnappen om hun leven te redden. Die verhalen zijn soms zo boeiend en bijna onwaarschijnlijk dat je echt rechtop zit te lezen met zoiets van ‘wow‘! En dat geldt eigenlijk voor het hele boek.
De 1e wereldoorlog is belangrijk geweest voor de doorontwikkeling van de eerste parachutes omdat er op grotere schaal –en met als doel levens te redden!- gesprongen werd vanuit brandende of losgeslagen observatie- ballonnen, zeppelins en dubbeldekkers die in nood verkeerden. Vóór die tijd was parachutespringen meer een soort volksvermaak. De parachutes openden allemaal automatisch en meestal met zoiets als wat we nu een static line noemen.
Na de eerste wereldoorlog werd er bewust geëxperimenteerd met springen uit vliegtuigen. In de VS was het met name Generaal Mitchel die hier als eerste mee begon en er werden zo’n 1500 sprongen gemaakt. In die tijd een enorm aantal. In 1922 was het meneer Harris wiens leven voor het eerst gered werd toen hij zelf ‘met de hand’ zijn parachute opende op 500 voet boven Ohio nadat zijn vliegtuig niet meer wilde vliegen. Hij landde in de achtertuin van Troy Street, nummer 337. Ik zou zeggen: ‘als je toevallig in de buurt bent…’.
In de aanloop naar de 2e wereldoorlog werd er wereldwijd flink door ontwikkeld en de oorlog zélf was daarna natuurlijk een schitterende proeftuin. De verhalen die links en rechts in het boek staan zijn bloedstollend. Het zijn verhalen van piloten en hun bemanning, vliegend in o.a. Spitfires, Ilyushins, Messersmitts en Lancasters die zich soms ternauwernood uit hun brandende cabine konden losmaken. Vaak hadden ze brandwonden en andere verwondingen en konden dan toch nog landen terwijl de kogels hen om de oren floten. Soms moest gesprongen worden op grote hoogte van bijvoorbeeld 22000 voet en dan betekende dat bewusteloos worden, bevroren raken of gewoon direct de dood. Het ging dus ook vaak mis maar daar verhaalt het boek niet echt vaak expliciet over.
Vanaf 1945 werd er geëxperimenteerd met ‘bang Seats’. In de Heinkel- vliegtuigen werden voor het eerst schietstoelen gebruikt die werkten met gecomprimeerde lucht. Dit leverde een versnelling op van 27G. Vanaf dat moment werden de eerste piloten met deze stoelen gered. In 1955 werd noodgedwongen gesprongen vanuit een F-100 Super Sabre op iets minder dan 7000 voet toen deze vanaf een hoogte van 35000 voet naar beneden kwam met een snelheid van 1,3 maal het geluid. Ik zal je hier niet met de details vermoeien van hoe de piloot het overleefde, maar hij overleefde het! Mij lijkt het al niet leuk met 80kts.
En zo gaat het boek verder met de verschillende tijdfasen van de koude oorlog, de oorlog in Viet Nam en het moderne tijdperk en de belangrijkste ontwikkelen en ontsnappingen uit o.a. de Canberra, de Vulcan, de B-52, F-104, F-16 en zo voorts. En dan heb ik het hier nog niet gehad over de afloop van het springavontuur van die beste Duitse soldaat wiens parachute niet wilde openen toen hij vanaf 500 voet sprong en een gat van 60 cm in de grond sloeg. En dan die B52 die per ongeluk met een raket neergeschoten werd….
Geen suf geschiedenisboekje dus met allemaal feitjes op een rijtje. Jackson is er in geslaagd een buitengewoon boeiend en leesbaar boek op te leveren waarin geschiedenisfeiten afgewisseld worden met spannende, avontuurlijke verhalen en details uit de eerste hand. Het Engels is overigens goed toegankelijk in dit boek.
Ps. Kijk ook even op www.martin-baker.com voor filmpjes, foto’s en het aantal mensen dat tot op dit moment gered is met schietstoelen van dit merk.
Geef een antwoord