De wereld is altijd kleiner dan je denkt! En dat gaat ook nu weer op, voor ondergetekende althans. Ik bedacht het me toen ik zo halverwege dit toch echt alleraardigste boekje was. Uiteraard moest dit boek op mijn pad komen! Vroeger heb ik namelijk duizenden malen vliegtuigen van de Nationale Luchtvaart School -destijds eigendom van Schreiner- zien vliegen en landingen maken op Vliegveld Beek. En jawel, formeel gezien heb ik ooit mogen meevliegen met Schreiner. Dat was in 1995 toen ik ter ere van mijn afstuderen een uur mocht vliegen in een Boeing 757- flightsimulator van FSC op Beek. Allemaal eigendom destijds van Schreiner. Zowel FSC als NLS bestaan niet meer in de hoedanigheid van toen en zijn overgenomen/ opgegaan in andere firma’s. Hoe het ook mogen zijn, Schreiner heeft op haar wijze meegeholpen mij nog enthousiaster te maken voor de vliegerij…
Arnoud Schreiner heeft dit boek geschreven als eerbetoon aan de 100ste geboortedag van zijn vader Bob in 2015 en dat heeft iets moois opgeleverd! Dit uiterst toegankelijke boekje met 216 bladzijdes en zo’n 50 hoofdstukken beschrijft het turbulente en boeiende leven van een van Nederlandse grootste luchtvaartpioniers. Ik kende de naam Schreiner al veel langer waar ik weet niet of dat voor de laatste generaties van luchtvaartminnend Nederland ook geldt. Met het lezen van dit boek vijzel je je kennis op!
Bob Schreiner werd in 1915 geboren en groeide op in een tijdsgewricht waarin er grote spanningen waren tussen het toenmalige Duitsland en de rest van Europa. In 1940 haalde hij net voor de inval van de Duitsers in Nederland zijn vliegbrevet en werd reserve officier bij de Luchtmacht. Hij heeft daarna niet voor de luchtmacht kunnen vliegen en de oorlogsjaren bracht hij door in Nederland waarbij het hem maar ternauwernood lukte om uit handen van de Duitsers te blijven.
Schreiner was echter door de luchtvaart gegrepen en in juni 1945 drukte hij zijn eerste briefpapier met hierop ‘Aeronautical Agent and Engineer’ gespeld. Schreiner werd ‘Schreiner & Co’ en hij schreef stapels brieven naar firma’s in Engeland en de VS met als doel buitenlandse agentschappen te krijgen. Dat lukte aardig en onder andere verwerft hij een agentschap van de Amerikaanse Hiller helikopter waarvan de Luchtmacht er 50 had.
Schreiner breidt zijn luchtvaartactiviteiten aanvankelijk uit met luchtfotografie, reclamesleepvluchten en luchtdoelslepen voor defensie. Dat laatste deed hij met Spitfires en de Northrop KD2R. Eind ’52 vertrekt hij naar Brazilië om er veel geld te verdienen in de visserij maar dat avontuur mislukte al vrij snel. In de jaren daarna weet hij ook agentschap te worden voor de Franse helikopterfabriek Sud Aviation -later Aerospatiale- en Boeing Vertol. Via Schreiner werden onderdelen geleverd en ook in de latere aankoop van de Allouette III helikopter door de luchtmacht speelde Schreiner een rol. Daarna ging het hard. In 1958 faciliteert zijn bedrijf voor de olie-industrie in Iran de helikoptervluchten en niet veel later zet hij met zijn bedrijf ook voet aan wal in Libië, Nigeria en Indonesie. In de jaren 60 kwam daar de toeristenindustrie bij en werd er gevlogen vanaf Schiphol met Friendships. En met die tak van sport er bij kreeg hij het ook aan de stok met KLM en Martinair die Schreiner met zowat alles gingen dwarsbomen wat er te dwarsbomen viel. Hoe deze concurrentie subtiel en niet subtiel uitgevochten werd, wordt mooi door Arnoud Schreiner beschreven.
Het boek laat in mijn ogen mooi zien hoe het entrepeneurschap en de pioniersgeest van Schreiner door de tijd heen inspeelden op ontwikkelingen in de luchtvaart en wijzigingen in politiek en regime in (verre) landen. Dit wordt mooi geïllustreerd met de inhoud van de hoofdstukken, maar ook met de geweldige lijst van activiteiten van Schreiner achter in het boek. Die lijst gaat door tot 2004 waarin de ‘Schreiner Luchtvaartgroep’ overgenomen wordt door de Canadian Helicopter Corporation (CHC). Dan hebben we het in deze review maar even niet over al die andere activiteiten van Schreiner; Gewoonweg te veel om op te noemen. Wat een geweldige prestatie en hoe mooi dat dat luchtvaartinstinct ook doorgegeven is aan de kinderen van Bob Schreiner.
Arnoud Schreiner heeft met dit boek een mooi en objectief eerbetoon aan zijn vader geschreven. Mijns inziens terecht dat hij in 1 adem genoemd wordt met Fokker en Plesman. De schrijver schrijft luchtig en het boek is voorzien van zwart wit- en kleurenfoto’s en talloze quotes van vader Bob die de rijke geschiedenis van zijn leven en zijn bedrijf verder illustreren. Al met al ook een inspirerend en boekenplankwaardig boek voor iedereen die meer over Schreiner wil weten, wat wil maken van zijn leven, die wil pionieren, die wil ontwikkelen, die bruggen wil bouwen, die de wereld wil verkennen!
Het boekje is te koop via www.schreiner.nl waar ook enkele indrukken van het boek te vinden zijn.
Inderdaad , een heerlijk boek waarbij de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis volledig tot zijn recht komt !
Beslist het lezen waard !