69th Review – The horse of Phaëthon – Memories of the Gloster Meteor in the Netherlands – Aart van Wijk

Te koop via www.elikser.nl

Als jongetje van 7 stond ik met open mond te kijken naar de eerste demonstratievlucht van Jan Flinterman in een Meteor Mk. 4 boven het ijsclubterrein bij Amsterdam het huidige Buitenveldert . Nu dik 50 jaar later las ik het uit het Nederlands vertaalde boek “The horse of Phaëthon” met als oorspronkelijke titel “het paard van Phaëthon”, samengesteld door A. van Wijk,  zelf ook indertijd Meteor vlieger en daarna vlieger geworden bij de KLM.

De Meteor vloog tussen 1948 en 1958 bij de KLu en had een slechte naam volgens de overleveringen. Er zijn er honderden van gebouwd, waarvan er 266 stuks bij de KLu vlogen. Meer dan 50 kisten zijn gecrasht waarvan een aantal met fatale afloop.

Het boek bevat een groot aantal korte verhalen van Meteor vliegers, opgefrist met een aantal pentekeningen, met alle positieve en minder positieve kanten uit die tijd.

De verhalen gaan over de opleiding en natuurlijk ook de operationele ervaringen bij de squadrons. Wat mij opviel is dat iedereen zonder uitzondering enthousiast was over de vliegeigenschappen en de robuuste uitvoering. Dat er dan zoveel verongelukt zijn heeft zo zijn verschillende oorzaken, die in het boek uitvoerig beschreven staan. Er vlogen 3 typen rond nl. de Mk. 4 met drukcabine en zonder schietstoel. De Mk. 7 een 2-zits uitvoering voor de opleiding, zonder drukcabine en geen schietstoel en de Mk. 8 met drukcabine, meer vermogen en een schietstoel.

Voor de  luchtvaartenthousiast is het een prachtig boek. Heerlijk omdat het voornamelijk over vliegen gaat, maar ook de technische kanten goed belicht en toch ook met humor is geschreven. Veel anekdotes en ook spannende momenten. Je moet wel bekend zijn met de gebruikelijke luchtvaartterminologie, anders ontgaat je een heleboel, zeker in het Engels. Uit de verhalen blijkt hoe primitief de luchtmacht in die tijd functioneerde. Men beschikte toen niet echt over een opleidingssyllabus en een deel van de vliegers werd in Engeland opgeleid en een deel in Nederland met geheel verschillende opleidingstrajecten.

Bloedstollend zijn de verhalen van de problemen om bij slecht weer de bases  (Woensdrecht, Volkel, Leeuwarden en Soesterberg en Twenthe !!) terug te vinden en veilig te landen. Het meteo apparaat was natuurlijk niet zo geavanceerd als tegenwoordig en toen nog geen ADF, ILS, Tacan of GPS. De Meteors beschikten niet over navigatieapparatuur voor blindvliegen of voor vliegen boven de wolken en positiebepaling was summier door fixes of radar. Naderingprocedures gingen middels een ‘homer systeem’ met al zijn beperkingen. De radio bleek vaak slecht te werken, omdat de overheid meende dat de Philips radio beter geschikt zou zijn dan de Engelse radio die met de Meteor meegeleverd werd. Dus werd vaak in slecht weer geland zonder 2-zijdig contact met de toren. In deze tijd ondenkbaar.

Ik heb het boek in één ruk uitgelezen (de e-uitvoering heeft 1450 bladzijden) en heb grote bewondering voor de vliegers uit die tijd. Sterk aan te bevelen voor  luchtvaartliefhebbers, die vooral interesse hebben voor de eerste generatie straaljagers bij onze luchtmacht en wat zich daar omheen afspeelde.