70 Jaar na dato spreekt de aanval op de dammen in het Roergebied nog steeds tot de verbeelding. In 216 bladzijden vertelt de schrijver hoe het nieuw gevormde 617-squadron onder leiding van Guy Gibson wordt getraind om met een specifiek voor dit doel ontwikkelde ‘stuiter’-bom te proberen de oorlog eerder tot een eind te brengen. Op 16 mei 1943 ’s avonds even na negenen gaat de eerste van de 19 Lanc
aster bommenwerpers de lucht in met ieder 7 bemanningsleden en één loodzware bom, die op zeer lage hoogte, amper 20 meter, moet worden afgegooid. Het zó laag vliegen met een zwaar vliegtuig is nogal risicovol en het is dan ook niet verwonderlijk dat de Lancaster ED936-H met aan het stuur Geoff Rice boven de toenmalige Zuiderzee het water raakt, zijn bom en een gedeelte van de onderkant van het vliegtuig kwijtraakt en onverricht ter zake moet terugkeren naar de basis Scampton in Engeland. Het boek staat vo
l met dergelijke details en tijdens het lezen is soms het gedreun van
de Rolls Royce Merlins te horen en het leer en de olie te ruiken. Je leest hoe de hond “Nigger” van de squadronleider aan zijn eind komt en wordt begraven. Ja, zelfs hoe de dames heetten die ‘s morgens de bacon en eieren bakten voor de bemanningen.
De Moehne dam, de Eder dam en de Sorpe dam worden 
getrakteerd in de door de maan verlichte nacht op een koek
(je) van eigen deeg en houden het niet. Het water stroomt met geweld de valleien in en legt zo de oorlogsindustrie van de nazi’s voor een groot gedeelte stil. Maar het kost veel; van de 19 Lancasters komen er 8 niet terug. 56 Jonge mannen blijven weg. Van die 56 jongens worden slechts drie man krijgsgevangen genomen, de anderen komen om. Verschillende bommenwerpers worden uitgeschakeld door zwaar afweergeschut bij de dammen, maar andere vliegen tegen hoogspanningsdraden en storten neer. De Lancaster ED865-S van Lewis Burpee wordt door flak geraakt en stort om 01.53 neer op de door de Duitsers overgenomen basis Gilze-Rijen in Nederland en de ontploffende bom richt zoveel schade aan dat de daar gevestigde nachtjagers enige tijd aan de grond moeten blijven. Guy Gibson keert terug op de basis en vliegt daarna bijna niet meer. Hij maakt een promotietoer door Amerika. Als hij na ruim een jaar weer in de cockpit kruipt van een Mosquito, verongelukt hij op 19 september 1944 bij Steenbergen. Zijn verhaal is een evergreen, na zijn dood gepubliceerd en ook in het Nederlands vertaald (‘In zoe
klicht en afweervuur’- ‘Enemy coast ahead’).
Ook de film ‘the Dam Buste
rs’ zal niet onbekend zijn. Het boek is opgedeeld in 14 hoofdstukken: de dammen, het doel, de voorbereidingen, 617-squadron wordt opgericht, training, de briefing, doel 1 de Moehnedam, doel 2 en 3 de Eder- en de Sorpedam, het resultaat, niet teruggekomen, de dammen na de aanval, na de oorlog, was het een succes? en tot slot een dag bij Bomber Command. Daarna volgen nog een appendix met alle gegevens van de vliegtuigen en een appendix met de namen van de mannen die zijn onderscheiden op 22 juni 1943 door de Koningin-moeder. Een zeer lezenswaardig boek met veel details voor de liefhebber. Tenslotte is het best leuk om te weten dat de ‘uitvinder’ v
an de bom ook Engelands beste luchtschip de R100 heeft ontworpen en Guy Gibson aan een steenpuist is geopereerd. Er is door de schrijver (met méér dan 10 boeken op zijn naam) veel research gepleegd en veel boven water gehaald. Een minpuntje is dat er nogal slordig is omgesprongen met niet-Engelse namen. Den Heider voor den Helder en Gilze-Rijen is verbasterd tot Giklze-Reijen. Maar een kniesoor die daar op let! Ik heb de uit 1955 daterende film ‘de Dambusters’ op DVD besteld…
Geef een antwoord