Het was het gedenkwaardige boek ‘Zij gingen de lucht in als engelen met heimwee’ van Jan Jacobs Mulder waarin ik voor het eerst las over Hanna Reitsch (zie mijn eerdere boekbesprekingen). Daarna weer in een ander boek en dus zou en moest ik meer over deze vrouw te weten komen. Wie was Hanna? Hanna werd geboren in 1912 en groeide op in Hirschberg in Silesie, gelegen ten oosten van Dresden in het huidige Polen. Van jongs af aan droomde Hanna van vliegen en ondanks dat haar ouders liever hadden gezien dat zij arts geworden was, kroop het bloed waar het niet gaan kon.
Hanne –beetje ielig en net iets meer dan 1 meter 50 lang- startte al jong met een zweefvliegcursus, waar ze aanvankelijk moest opboksen tegen de minachtende blikken van oudere mannen, jongens en vlieginstructeurs die niet wilden geloven dat een jong meisje als Hanna goed zou kunnen leren vliegen. Haar eerste ‘vlucht’ in een met een elastiek omhooggetrokken zweefvliegtuig liep door een stuurfout bijna fataal af voor haar, waardoor ze als straf enkele dagen grounded bleef. Daarna liep alles al snel anders.
Hanna bleek vliegerhandjes te hebben. Ze haalde snel haar brevet, boekte vliegrecords voor lange afstanden, deed aan allerlei wedstrijden mee en werd vlieginstructeur. Stoer detail uit haar boek was haar ervaring om in de greep van een grote onweerswolk te geraken en er in ijzige koude uiteindelijk weer ondersteboven ongecontroleerd uit te komen! Vanwege haar passie, doorzettingsvermogen en nauwgezetheid was er een professor die Hanna opmerkte en haar vroeg mee te gaan op expeditie naar Brazilië en Argentinië om de aard van (stijgende) luchtstromen te onderzoeken. Dit zelfde deden ze later ook in andere landen.
Vanwege haar vaardigheden werd Hanna tijdens haar terugreis per boot vanuit Zuid-Amerika gevraagd lid te worden van het Duitse Instituut voor Zweefvliegtuig
The only woman in Germany with the Iron Cross visits her hometown. A photo of Captain Hanna Reitsch’s reception in her hometown of Hirshberg in the Riesen Mountains of Silesia. Hanna Reitsche is shown thanking the people of the town for her reception. Near her is the Gauleiter of Lower Silesia, Senior-President Hanke.” (Photo credit: Wikipedia)
Onderzoek. En dat wilde ze wel! Ze werkte er samen met ontwerpers van vliegtuigen en vloog in allerlei types. Daarnaast maakte Hanna kennis met motorvliegtuigen. Niet alleen vloog zij met allerlei kisten maar ook sleutelde deze kleine slimme dame aan motoren. Door haar vliegvaardigheden, kennis van het weer, constructies en techniek werd Hanna uitermate geschikt als testpilote. Fabrikanten en ingenieurs wisten haar vanaf dat moment te vinden.
Uiteindelijk werd Hanna in 1937 betrokken bij het testen van allerlei vliegtuigen voor de luftwaffe zonder dat ze zelf als militair feitelijk deel uit maakte van die Luftwaffe. Onder andere vloog ze als eerste vrouw ter wereld in een helicopter en testte ze nieuw ontwikkelde remkleppen voor zweefvliegtuigen. Door haar vele testen bouwde ze een enorme ervaring op. Door deze ervaring, doordat ze vrouw was en ook nog eens goed kon vliegen had zij een bijzondere status die aanvankelijk ook bij luftwaffe-collega’s soms jaloerse en bespottelijke blikken opriep. In de oorlogstijd vloog ze onder andere met raketvliegtuigen (in 1,5 minuut naar 30.000 voet!) en een bemande V1 die een zelfmoordvliegtuig had moeten worden. Bij een crash raakte ze levensgevaarlijk gewond en moest ze bijna een jaar herstellen. Haar schedel was op 6 plaatsen gebroken. Ze werd door de tijd heen een symbool voor nazi Duitsland en had contacten in de hoogste regionen, waaronder met Hitler. In haar carrière ontving Hanna diverse ijzeren kruizen van Hitler.
Een erg interessante episode uit haar leven -en ook uit het boek!- betreft de beschrijving van de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog toen Berlijn al omsingeld was. Reitsch werd gevraagd luchtmachtgeneraal ridder Robert von Griem naar Berlijn te vliegen. Een onmogelijke trip laag over de boomtoppen en tussen de gebouwen door, ondertussen beschoten worden, landen in de stad en dan de bunker bij Hitler in vluchten! Wellicht dat je dit in je flightsimulater kunt navliegen! Von Greim werd er vervolgens door Hitler tot Opperbevelhebber van de Luftwaffe (wat er nog van over was!) benoemd. Met Von Greim vluchtte ze in de laatste dagen voor de capitulatie per vliegtuig uit Berlijn weg maar raakte in mei 1945 in Amerikaanse gevangenschap. Na die tijd is Hanna vlieginstructeur geworden, vloog nog vele kampioenschappen en stierf uiteindelijk in 1979.
Het Engelstalige boek bestaat uit 29 korte hoofdstukken en een nawoord en is makkelijk leesbaar. Hanna schrijft energiek en erg down to earth. Het is een breed geïnteresseerde vrouw en haar passie voor vliegen dringt in bijna elk hoofdstuk door. Je voelt tussen de regels door haar passie voor het vliegen. Ze schrijft tevens over haar contacten met de hogere legerleiding (Goebbles, Goering, Hitler, etc) en dat maakt het boek gewoon erg interessant. Ze geeft in haar nawoord aan dat ze vaak onterecht geassocieerd is met het nazi-rijk. Laten we even in het midden houden hoe haar denkbeelden in die tijd echt waren.
(Photo credit: Wikipedia)
Welnu, dit alles maakt de hoogste rating minus 1 voor het feit dat ze voor de verkeerde kant vloog, plus toch weer 1 erbij omdat we de oorlog gewoon moeten vergeten. We moeten immers verder met het leven op deze aardkloot met onze oosterburen en nog 6 miljard anderen….maakt toch weer score 5!! Onmisbaar voor op je nachtkastje dus!
Interessant is het ook om haar naam in te tikken op youtube.com en wikipedia.com! Onder andere zijn er allerlei filmpjes uit haar testvliegtijd voor de luftwaffe te zien en interviews. Tevens is er een schitterend filmpje te zien van een als Hanna verkleedde kerel met een pruik op (jawel!) die in 1978 -een jaar voor haar dood- haar vlucht van vroeger van 715 km over de Alpen herhaalt.
Geef een antwoord