Dichter bij de Battle of Britain kun je niet komen dan via dit boek lijkt het. Max Arthur heeft de luchtoorlog opgeknipt in 6 fases; van ‘Learning to fly’ naar ‘First combat and 
the battle for France’ en dan verder naar de eigenlijke fases van de ‘Battle of Britain’ die zich meer afspeelde boven het kanaal en de U.K. zélf. In elk hoofdstuk staan na een korte inleiding van Max Arthur talloze citaten van met name de geallieerde piloten maar ook enkele andere direct betrokkenen zoals de mensen die de vliegtuigen herbewapenden, radio-experts. Ook enkele Duitse jachtvliegers komen aan het woord.
Het mooie aan dit boek is dat het in zekere zin ‘waardevrij’ is; Ofschoon het natuurlijk hartstikke duidelijk is welke mensen vriend en vijand van destijds vertegenwoordigen, wordt door de persoonlijke citaten met name de belevingswereld van de mensen zélf belicht en niet zo zeer wie nu goed waren en wie fout. Dat weten we immers. Van sommige personen komen door het boek heen meerdere citaten aan de orde. De schrijver heeft de citaten verder niet bewerkt.
Ik heb meerdere boeken gelezen over de Battle of Britian en persoonlijk vind ik deze ‘Battle’ een van de meest interessante hoofdstukken uit niet alleen de geschiedenis van oorlog in z’n algemeenheid maar ook van de luchtvaart. ‘Interessant’ omdat deze fase van de oorlog in 1939 en 1940 zeer beslissend was voor het verdere verloop van de Tweede Wereld oorlog; Als deze battle door de geallieerden verloren zou zijn, dan was de kans dat we nu Duits gesproken hadden veel groter. In de tweede plaats is deze episode interessant omdat het een luchtoorlog was die door de ogen van ons in déze tijd onvoorstelbare facetten kende; de enorme aantallen vliegtuigen die betrokken waren (soms werd Engeland met honderden vliegtuigen tegelijkertijd aangevallen) en de vele één op één gevechten waarbij de vliegtuigen altijd dicht bij en achter elkaar aan vlogen, vaak met gewonden en doden als gevolg. Tegenwoordig zijn de aantallen vliegtuigen die betrokken worden in luchtgevechten en bombardementen veel kleiner en de afstanden tussen de vliegtuigen veel groter.
De piloten komen onder andere aan het woord over hun angsten; over wat ze observeerden en mee maakten in de cockpits, hoe ze schoten op de ander, wat er door hen heen ging als ze achterna gezeten werden, de kou die ze ervoeren, de tactieken maar ook talloze verrassende en unieke gebeurtenissen die de mensen met elkaar mee maakten. Als je je bijvoorbeeld af vraagt hoe Douglas Bader -de piloot die al voor de oorlog zijn twee onderbenen verloor maar toch mee vloog in de battle- vanuit slaapstand gescrambled werd richting 18.000 feet of als je wil weten hoe mensen uit hun vliegtuigen ontsnapten na te zijn beschoten is dit je boek. Door alle openhartige, bescheiden en eerlijke citaten is dit boek toch weer een heel ander boek dan al die andere boeken over deze specifieke Battle.
Het boek is mooi uitgevoerd met meer dan dertig mooie zwart wit foto’s van onder andere de piloten en de 
vliegtuigen. Laat ik eindigen met de woorden van Winston Churchill die treffender zijn dan alle andere denkbare complimenten aan de piloten van de geallieerden; ‘Never in the field of human conflict was so much owed by so many to so few’. Max Arthur heeft met deze mooie compilatie van citaten weer een unieke verslaglegging toegevoegd aan de geschiedschrijving over deze Battle.
Geef een antwoord